DEMOGRAFSKO STANjE I PROCESI U GRADOVIMA SRBIJE
(9. 11. 2017. u 18.00)
Msr Vlasta Kokotović Kanazir,
istraživač – saradnik, Geografski institut “Jovan Cvijić” SANU
————————————————————————————————————-
DEMOGRAFSKA KOMPONENTA TIPOLOGIJE RURALNIH NASELjA SRBIJE
(16.11.2017. u 18.00)
Dr Marija Drobnjaković
istraživač – saradnik, Geografski institut “Jovan Cvijić” SANU.
————————————————————————————————————-
PROMENE I SAVREMENI TRENDOVI U RAZMEŠTAJU STANOVNIŠTVA SRBIJE
(23.11. 2017. u 18.00)
Msr Suzana Lović Obradović,
istraživač – saradnik, Geografski institut “Jovan Cvijić” SANU
————————————————————————————————————–
SAVREMENI MIGRACIONI PROCESI NA PODRUČJU SRBIJE
(30. 11. 2017. u 18.00)
Msr Marko Filipović,
istraživač – saradnik, Geografski institut “Jovan Cvijić” SANU
—————————————————————————————————————–
Mala sala Kolarčeve zadužbine – Ulaz slobodan
DEMOGRAFSKO STANjE I PROCESI U GRADOVIMA SRBIJE
Vlasta Kokotović Kanazir,
istraživač saradnik Geografskog instituta „Jovan Cvijić“, SANU
Poznata je činjenica o neujednačenom i diferenciranom demografskom razvoju Republike Srbije. Neophodnost decentralizacije Srbije, u cilju uspostavljanja uravnoteženog regionalnog razvoja, nameće za potrebu podsticanje razvoja i očuvanje identiteta gradova Srbije. Upravo zato, pitanje razvojnih potencijala gradskih naselja u Srbiji je izuzetno aktuelno, a istraživanje demografskog stanja i procesa kao i demografskih potencijala izuzetno značajno.
PROMENE I SAVREMENI TRENDOVI U RAZMEŠTAJU STANOVNIŠTVA SRBIJE
Msr Suzana Lović Obradović,
istraživač – saradnik, Geografski institut “Jovan Cvijić” SANU
Predavanje pod nazivom: „Promene i savremeni trendovi u razmeštaju stanovništva Srbije“ se sastoji iz tri celine.
U prvoj celini je dat prikaz prostornog razvoja naseljenosti stanovništva na teritoriji savremene Republike Srbije, od praistorijskog vremena do Drugog svetskog rata, uz naglašavanje uticaja prirodnih faktora na formiranje specifičnih obrazaca u naseljavanju.
Druga celina obuhvata period od Drugog svetskog rata do poslednjeg zvaničnog popisa 2011. godine. Ovo je period koji karakteriše uticaj društvenih faktora na razmeštaj stanovništva Srbije i demografska polarizacija, odnosno demografska ekspanzija u gradskim uz istovremenu demografsku recesiju u ruralnim područjima.
Treća celina daje prikaz savremene prostorne distribucije stanovništva na osnovu podataka iz popisa 2011. godine.
DEMOGRAFSKA KOMPONENTA TIPOLOGIJE RURALNIH NASELjA SRBIJE
dr Marija Drobnjaković
istraživač – saradnik, Geografski institut „Jovan Cvijić“ SANU
Ruralni prostor Srbije predstavlja specifično ekološki i istorijski determinisan, socijalno i ekonomski oblikovan, a prostorno izdiferenciran entitet. Problematika definisanja i diferenciranja ruralnih prostora i naselja je veoma kompleksna i već duži period izaziva brojne debate. Neke od tipologija naselja koje se koriste su uglavnom uprošćene, mehaničke i ne uvažavaju lokalne osobenosti prostora, te iziskuju neophodnu reviziju.
U Srbiji, politike vezane za ruralni prostor bile su nekoherentne, nedovoljno tolerantne, mahom sektorski orijentisane, što je vodilo marginalizovanju ruralne dimenzije i tretiranju sela kao pratećeg elementa drugih politika i razvojnih programa. Takav stav vodio je urušavanju ruralnih resursa, između ostalog, i demografskog.
Demografske karakteristike naselja predstavljaju neophodnu osnovu za adekvatnu ruralnu tipologiju. Često se vrši njihovo ukrštanje sa drugim obeležjima radi produbljivanja slike pojave koja se istražuje. To ukazuje na nezaobilazan karakter demografskih osobenosti ruralnog prostora, koji determiniše njegovu evoluciju i transformaciju. Tipologijom ruralnih naselja, baziranoj na različitim dimenzijama ruralnosti, uz uvažavajnje demografskih karakteristika, jasno se ističe distinkcija između naselja opterećenih depopulacijskim problemima, naselja izvesne demografske vitalnosti i naselja sa uslovno povoljnim demografskim trendovima, što zahteva različit tretman u pogledu planiranja i kreiranja specifičnih modula njihovog budućeg razvoja.
SAVREMENI MIGRACIONI PROCESI NA PODRUČJU SRBIJE
Marko Filipović,
istraživač-saradnik, Geografski institut ”Jovan Cvijić” SANU
Republika Srbija važi za izrazito emigracionu zemlju. Migracioni procesi na ovim prostorima su se odvijali u specifičnim uslovima, koji su uticali na formiranje pravaca, intenziteta i karaktera ovakvog oblika kretanja stanovništva. Od prvih značajnih migracija na relaciji selo-grad, preko prisilnih i kretanja iz manjih gradova ka većim, do intenzivne emigracije radno sposobnog stanovništva, svi oblici kretanja su dobijali poseban oblik i uticali na formiranje savremene demografske slike Srbije. Kroz temu će biti obrađeni glavni oblici prostorne pokretljivosti stanovništva Republike. Analiziraće se savremeni trendovi u migracionim kretanjima, intenzitet i pravci emigracionih i imigracionih procesa, kako na spoljnom, tako i na unutrašnjem nivou, uzroci i posledice navedenih demografskih pojava, a biće dat i osvrt na dnevne migracije stanovništva.